MAKALE ARTICLE

Son yıllarda gıda katkı maddelerinin başta endokrin sistemle ilgili bozukluklar olmak üzere, düşük doğum ağırlığı, nörogelişimsel bozukluklar, obezite, kardiyotoksisite, immün baskılanma, karsinojenik etki ve oksidatif stres gibi çok sayıda sistemi ilgilendiren sistemik sağlık sorunlarına yol açabildiği gösterilmiştir. Bu nedenle gıda katkı maddelerinin kullanımıyla ilgili şüpheler giderek artmaktadır. Gıda katkı maddeleri gıdanın üretilmesi aşamasında kullanılan renklendiriciler, koku vericiler ve çeşitli kimyasallar gibi direkt etki gösterebileceği gibi, gıdaların paketlenmesinde veya satışa sunum aşamalarında kullanılan, gıdayla teması olan boyalar, adhezivler, kâğıt, mukavva, plastik ve diğer polimer yapıda malzemenin neden olabileceği indirekt etkilenmeler de söz konusudur. Günümüzde yaygın kullanım alanı bulmuş olan 10.000’den fazla direkt veya indirekt gıda katkı maddesi olduğu bilinmektedir. Bunların her birinin ayrı ayrı insanlardaki sistemik etkileri, yol açtığı bozukluklar açık bir şekilde bilinmemekle birlikte, bu yazıda sık kullanılan gıda katkı maddeleri ve bunların insanlarda gösterilmiş sistemik olumsuz etkilerinin kanıta dayalı olarak tartışılması amaçlanmıştır.
Geliş Tarihi: 20.05.2019
Kabul Tarihi : 25.06.2019

In recent years, it has been shown that food additives cause endocrine disruption and also adverse health eff ects on other systems, such as low birthweight,neurodevelopmental abnormalities, obesity, cardiotoxicity, immunosupression, carsinogenic eff ect and oxidative stress. So, concerns about use of food additives are gradually increasing. Food additives are categorized in two groups; direct or indirect food additives. Direct food additives are added to food during processing, such as colorings, fl avorings and various chemicals. Indirect food additives contaminate food during packaging or manufacturing, such as adhesives, dyes, coatings, paper, paperboard, plastic and other polymers. Nowadays, there are more than 10.000 chemicals which contaminate food, as direct or indirect food additives. The adverse health eff ects of all of these substances on diff erent systems are not well-known, however evidence-based health eff ects of some common food additives would be discussed in this manuscript.
Received : 20.05.2019
Accepted : 25.06.2019