Yazar
O. Şadi YENEN
Prof. Dr., İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Temel Tıp Bilimleri Bölümü, Tıbbi Mikrobiyoloji AD.

Özet

  • Evrimsel biyoloji konularına yaklaşımda klasik olarak üç düşünce tarzı kullanılmaktadır: tipik olanı önceleyen düşünme tarzı, topluluğu önceleyen düşünme tarzı ve soyağacını önceleyen düşünme tarzı. Yüksek verimli genom sekanslama benzeri teknolojik gelişmelerdeki ilerlemeyle ağımsı evrimsel süreçlerin kantitatif ve kalitatif öneminin giderek daha iyi anlaşılması kimi araştırmacıların yeni bir düşünme tarzı çağına girildiğini ileri sürmelerine neden oldu: ağları önceleyen düşünce tarzı. Bu yeni düşünce tarzına çok sayıda destek mikrobiyoloji ve enfeksiyon hastalığı alanlarından gelmektedir. Bu yazıda, holobiyont/hologenom bağlamında mikroorganizmalarla ilişkimizi, bir patojenin özelliklerini ve enfeksiyon hastalığına evrimsel biyolojik yaklaşımın zorluklarını tartıştıktan sonra bir örnek olarak antimikrobiyal direnç gözden geçirilmiştir. Evrimsel biyolojinin tıbbi araştırma ve uygulamalara sokulmasının en üretken sonuçları vereceği alanın mikrobiyoloji/enfeksiyon hastalıkları olması olası görülmektedir.

Summary

  • Classically, when approaching issues in evolutionary biology three styles of thought are used: typological-thinking, population-thinking and treethinking. With the development of new technological achievement like high-throughput genome sequencing, the increasing realization of the quantitative and qualitative importance of reticulate evolutionary processes leads some researchers to argue that evolutionary biology is in a new era, a network-thinking era. Many supports to this new style of thinking come from the microbiology and the infectious disease fields. In this paper, after discussing our relationship with microorganisms in the context of holobiont/hologenome, features of a pathogen, challenges of evolutionary biological approaching to infectious disease, as an example antimicrobial resistance has been reviewed. It seems likely that the integration of evolutionary biology to medical research and application will find the most productive outcomes in the microbiology/infectious disease field.

Anahtar Sözcükler / Keywords

  • TR: enfeksiyon hastalıkları, evrimsel biyoloji, evrimsel tıp, Darwinci tıp, holobiyont, hologenom, mikrobiyom, mikrobiyota, düşünme tarzı, patojen, antimikrobiyal direnci
    EN: infectious disease, evolutionary biology, evolutionary medicine, Darwinian medicine, holobiont, hologenome, microbiome, microbiota, network-thinking, pathogen, antimicrobial resistance