Yazar
Atila ONGAN
Dr.

Metin / Text
  • 5. Sağlık Haftamızın Büyük Bilgin İbni Sina'nın doğumunun 1000. yıl anısı ile birlikte açılması büyük onurumuzdur. Afşane'de 980 yılında doğmuş, 1037 de de Hamedan'da ölmüştür. 18 yaşına kadar devrinin bütün bilimlerini okumuştur. Genç yaşta Buhara Prensini tehlikeli bir hastalıktan kurtarması, Ona Buhara kitaplığını açmıştır. Antik çağ düşünürlerini, yaşadığı bütün çağın filozoflarını incelerniştir. Hekim, filozof matematatikçi olarak meşhurdur. Ünlü Tıp Kanunu «AL KAANUN FIT'TIBB»ı Galenos tıbbı temeli üzerine kendi gözlemlerini, incelemelerini, orijinal fikirlerini, katarak Curcan'da yazmıştır. Bu eser altı yüzyıl bütün İslam ve Avrupa üniversitelerinde rakipsiz bir ders kitabı olarak okutulmuştur. Hekimlik alanında ancak 15-16. yüzyılda geçilebilmiştir. İbni Sina'nın felsefe düzeni, düşünce ve varlık anlayışı bakımından bir ortaçağ filozofudur. İlahiyatla karıştırılmış bir aristo felsefesine ve neoplatonik bir felsefeye sahiptir. Felsefenin bütün konuları ile uğraşmış, bu konulara yeni görüşIer getirmiştir. Yaradılış ,tanrı, tasavvuf, metafizik, akıl, psikoloji, mantık konusunda eserler vermiştir. Din ile felsefeyi bağdaştırma, aralarındaki çelişkiyi giderme eğilimini göstermektedir. Felsefenin deneye, akılcılığa dayanan, duyularla kazanılan deney verilerini, akıl ilkelerine göre değerlendiren bir görüşe sahiptir. Farabi'nin akılcılığı ile Razi'nin deneyciliğini birleştirmiştir. Matematikte, teknikten çok matematik felsefesi, ile uğraşan İbni Sina; ışık, ışık hızı, jeoloji ve madenler üzerine de eserler yazmıştır. Kayaların oluşumunu doğal nedenlere bağlamakta, fosiller hakkında değerli bilgiler vermektedir. İbni Sina'ya göre bilginin ana kaynağı sezgidir. Bilginin gelişmesinde, akıl, deney ve gözlem ayrılmaz bir bütündür. Bilimleri sınıflayan, bilimin her dalında toplam yüzden fazla eser veren İbni Sina'nın bilim tarihinde Biruni kadar önemli yer almaması, düşüncelerinin Biruni kadar serbest olmamasına ve ayrıca da çalıştığı konularda olayları tetkik yerine onları metod haline koymasına bağlanmaktadır. İbni Sina, Hipokratın Anadolu Tıbbı ile, anatomi ve deney bilgisinin ön plana geçtiği Rönesans tıbbı, arasında bir köprüdür. Çağının ve sonrasının tek tıp otoritesidir. Kendisinden sonra gelen doğu ve batı filozoflarını etkilemiştir. Rönesans düşünürlerinin sonradan ele alacakları birçok konuyu çağının düşünce ölçüsü içinde incelemiştir. Deneycilikle-akılcılık, matematikle-mantık, arasında bir bağın bulunduğunu ortaya koymuştur. Büyük hekim ve düşünür İbni Sina'yı doğumunun 1000. yılında saygıyla anıyoruz...