Yazar
Nejat AKAR
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Kliniği, Dr.

Yazar
Süleyman KAYNAK
Samsun 19 Mayıs Tıp Fakültesi Göz Kliniği, Dr.

Yazar
Ankara Tabip Odası Eğitim Bürosu


Metin / Text
  • I. GİRİŞ Daha önce «Tıp Fakültesi Son Sınıf Öğrencisinin Pratik Becerisinin Saptanması İçin Yapılan Anket Denemesi» (1) başlığı ile birinci bölümü yayınlanan anketin üçüncü ce dördüncü bölümlerinden elde edilen veriler ile bu verilerin tartışılmasının dökümü bu yazıda ele alınacaktır. II. SONUÇLAR VE TARTIŞMA Öğrencilerin pratik beceriden çok eksik ve yoksun olmalarının nedenleri daha önce tartışılmıştı (1). Bu eksikliğin «ille de uzmanlaşmak» sonucunu doğuracağı ileri sürülmüştü. Gerçekten de mezun olan öğrencilerin uzmanlaşma eğiliminin çok yüksek olduğu değişik çalışmalarda vurgulanmıştır. (3, 4, 5). Anketlerde değişik yöntemlerle kişilerin yanıtlarının etkilenebildiği bilinmektedir. Bu ankette uygulanan «açık uçlu yanıt» sorgulaması ile, değerlendirmede her ne kadar güçlükle karşılaşılmışsa da, daha sağlıklı yanıtlar elde edildiği kanısındayız. Burada verilen yanıtların benzer olanları aynı grup altında toplanmış ve yanılgı payı en aza indirgenmeye çalışılmıştır. Uzmanlaşma oranının yüzde altmış olduğu Türkiye'de bunun nedeni çarpık anamalcı düzenin Türkiye'deki konumundan ileri gelmektedir. Hekimin içinde bulunduğu dram bu noktadan kaynaklanmaktadır. Hekim, bilindiği gibi toplumun kendine özgü koşullarından soyutlanamamaktadır. Anamalcı düzen, hekimin tam bir özel sektörcü gibi davranmasına yol açmaktadır. Hekim daha kaliteli mal üretmeye yönelip uzmanlaşacaktır. (tablo. 1). Hangi dalda en yüksek talep varsa hekim de o alana yönelir. (tablo. 2). Bu ankette kararsız olan öğrenci yüzdesinin yüksek olmasının nedeni olasılıkla Türkiye'de sağlık alanında getirilmeye çalışılan bazı değişikliklerdir. Ancak uzmanlaşmanın en belirgin nedeni öğrencinin kendisini yetersiz hissetmesi, sorumluluk alamayacağı bilincine varması ve buna bağlı olarak eğitime devam etmesi yaniuzman laşmasıdır. (tablo. 3). Daha az olarak uzmanlaşma nedenini düzenin biçimlemesinin değişik yanıtlar şeklinde yansıması olarak görmekteyiz. Bu bulgular gerçekte tıp eğitiminin yetersiz olduğunu saptamaktadır. Öğrencilerin aldıkları altı yıllık tıp eğitimine getirdikleri eleştiriler ve görüşler tablo. 4'de görülmektedir. Eğitimi, öğrencilerin değerIendirmesi düşüncesi yaygındır (2). Bu düşünceyi şiddetle destekleyenler olduğu gibi, bu düşüncenin karşısında olanlar da bulunmaktadır. Tıp eğitimini öğrencilerin değerlendiremeyeceği görüşünde olanların ileri sürdükleri savlar şöyledir : 1. Öğrencinin karar verirken yüzeyel ve gelişmemiş olması 2. Öğrencinin eğitimi değerlendirecek kadar deneyiminin ve bilgisinin az olması. İlk elde bu savların geçerli olabileceği ileri sürülebilir. Ancak biz, bu savları kabul etmiyoruz, çünkü, eğitim tek yönlü bir olgu değildir. Bir vericisi olduğu kadar, eğitimi alacak olan bir alıcısı yani öğrencisi de olacaktır. Öğrencinin kazançlı olamayacağı bir eğitimden söz etmek ise gereksiz ve yararsızdır. İşte bu nedenle öğrenciden mezun oldukları anda aldıkları tıp eğitimini değerlendirmeleri istenmiştir. Bu soruyu yanıtsız olarak bırakan yirmi kişi olduğu gibi, tek sözcükle tıp eğitimini eleştirenler de bulunmaktadır. Bunları sıraIamakta yarar görüyoruz. (Amaçsız, çağdışı, hikaye, yok ki, fiyasko, düzene layık, sistem bozuk, yanlış, keşmekeş, rezalet, A'dan Z'ye bozuk). Bir öğrenci televizyon reklamlarından esinlenerek tıp eğitimini eleştirmiştir : 'Eğer bu eğitim tıp eğitimi ise ben de doktorum.'. Öğrencilerin üzerinde durdukları başlıca sorun, tıp fakültelerindeki yetersiz pratik eğitim ve ağırlıklı teorik eğitimdir. Öğrencilerin tıp eğitiminin gerçek sorunlarına parmak bastıkları görülmektadir. Bunlar tablo. 4'de detaylı olarak izlenmektedir. III. SON SÖZ Tıp Eğitiminin düzenlenmesi gerçekleştirilmelidir. Bu düzenlemede öğrencinin de katkısı bulunmalıdır.

Dipnot / Footnote

Tablo Başlıkları / Table Heads

  • TABLO. 1 : Uzmanlaşma Eğilimi (% olarak) TABLO. 1 : Uzmanlaşmak İstedikleri Dallar (Birey ve % olarak) TABLO. 3 : Niçin Uzmanlaşıyorlar? TABLO. 4 : Öğrencilerin Tıp Eğitimine Getirdikleri Eleştiriler

Kaynaklar / References

  • 1. Akar, N., Kaynak, S.: Tıp Fakültesi Son Sınıf Öğrencilerinin Pratik Becerisinin Saptanması için yapılan Anket Denemesi. Toplum ve Hekim, 1979, sayı: 13, sayfa: 32-37. 2. Meadow, S. R. : Arch. D. Child. 1978: 53:653-655. 3. Dirican, R.: ATO Bülteni, Mart/1977. 4. Akar, N., Yüksel, M., Kaynak, S.: ATO Bülteni Eylül-Ekim/1977. 5. Duraker, N., Balkan E., Erkan, F., Gökçay, I.: Fakültemtzde Tıp Eğitimi, Toplum ve Hekim, 1978, sayı: 6, sayfa: 44-50.