MAKALE ARTICLE

Hapishaneler, sağlık hakkı ve sağlık hizmetlerine erişim yönünden tarih boyunca sorunların yaşandığı yerlerin başında gelmektedir. Mahpuslar, sadece gidip-gelme özgürlüğünden yoksun bırakılmış kişilerdir. Bunun dışındaki tüm haklara sahiptirler ve bu hakların onlara, toplumun diğer üyeleriyle eşit standartlarda sağlanması ve yaşanan sorunların giderilmesi devletin sorumluluğudur. Devletin bu yöndeki sorumluluklarını yerine getirmemesi ya da çeşitli gerekçelerle aksatması dolayısıyla oluşan olumsuzluklar, mahpuslar için ikinci bir cezalandırma anlamına gelmektedir. Türkiye’de hapishanelerde temel sağlık hizmetleri, 2010 yılından bu yana ülke genelinde uygulanan Aile Hekimliği Sistemi aracılığıyla verilmektedir ancak gerek sistemin kendisinden ve işleyişinden, gerekse konuya insan hakları boyutuyla yaklaşımın eksikliğinden kaynaklanan pek çok sorun bulunmaktadır. COVID-19 salgını ve yarattığı koşullar, hapishaneleri daha da göz ardına itmiş ve yaşanan sorunların ağırlaşmasına neden olmuştur. Ulusal sağlık sistemlerinde risk gruplarının belirlenmesi ve hizmetin buna göre örgütlenmesi zorunluluktur. Hapishanelerdeki sağlık hizmetleri de buna göre ele alınmalı, hizmet buna göre örgütlenmeli, yaşanan sorunlar göz ardı edilmemeli, sağlık hakkına ve sağlık hizmetine erişim konusu ikinci bir cezalandırma durumuna getirilmemelidir.

Prisons are one of the places where problems are experienced at all times and in general in terms of the right to health and access to health services. Prisoners are just people deprived of their freedom to commute. They have all the other human rights, and it is the state’s responsibility to ensure these rights are provided to them at equal standards with those outside and to solve the problems experienced. The negativities caused by the state’s failure to fulfill its obligations in this regard or to delay it for various reasons mean a second punishment for the prisoners. Primary health care services in prisons in Turkey are provided through the “Aile Hekimliği Sistemi” which has been implemented throughout the country since 2010. But there are many problems arising from the system itself and its functioning, as well as the lack of a human rights approach to the issue. The COVID-19 epidemic and the conditions it created have further ignored the prisons and caused the problems experienced to worsen. It is imperative to identify risk groups in national health systems and to organize the service accordingly. Health services in prisons should also be handled accordingly, the service should be organized accordingly, the problems experienced should not be ignored, and the right to health and access to health services should not be made a secondary punishment.