Yazar
Yağız Eren ABANUS
Mekânda Adalet Derneği Çevre Adaleti Programı(ORCID No: 0009-0006-5765-7371)

Yazar
Sinan ERENSÜ
Boğaziçi Üniversitesi, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü(ORCID No:0000-0001-6305-4071)

Özet

  • Bu araştırma, İstanbul’da 2023 yazında yaşanan sıcak dalgaları sırasında ev içi ısı konforu sorunlarını araştırmak amacıyla yürütülmüştür. Yurttaş bilimi prensiplerinin kullanıldığı saha çalışmasında 32 hanede akılllı termometreler aracılığıyla sıcaklık ve nem ölçümleri yapılmış; bunlar nicel veriler ve hane halkı katılımcıları ile yapılan nitel görüşmelerle desteklenmiştir. Bulgular ışığında, gece sıcaklıklarının hiçbir evde Dünya Sağlık Örgütü’nün önerdiği 24°C’nin altına inmediği, gündüz saatlerinde ise kimi evlerde 32°C’yi aşan sıcaklıklarla karşılaşıldığı görülmektedir. Kliması olan hanelerde dahi klima kullanımının sınırlı olduğu; enerji faturası, sağlık endişeleri ve kültürel algıların kullanım kararlarını şekillendirdiği gözlemlenmiştir. Katılımcılar sıcağa bağlı olarak uyku sorunları, tansiyon atakları ve çocuklarda isilik gibi sağlık problemleri yaşadıklarını ifade etmiştir.   

Summary

  • This research was conducted to examine indoor thermal comfort challenges during the summer heat waves of 2023 in Istanbul. Utilizing principles of citizen science, temperature, and humidity measurements were carried out in 32 households as part of the fieldwork. These quantitative findings were complemented by qualitative interviews with household members. The results indicate that nighttime indoor temperatures in none of the homes dropped below the World Health Organization’s recommended threshold of 24°C, while daytime temperatures in some homes exceeded 32°C. Even in households equipped with air conditioning, usage remained limited, shaped by concerns over electricity costs, health risks, and cultural perceptions. Participants reported a range of heat-related health issues, including sleep disturbances, hypertension episodes, and heat rashes in children.    

Anahtar Sözcükler / Keywords

  • TR: Termal konfor, sıcak dalgaları, iklim adaleti, enerji yoksulluğu, yurttaş bilimi
    EN: Thermal comfort, heatwaves, climate justice, energy poverty, citizen science

Kaynaklar / References

  • Aydın, C. İ., Berke, M. Ö., Gündoğan, E. C., Turhan, E. (2017) İklim Adaleti Mücadelesi İçin 10 Durak, Ekoloji Kolektifi Derneği. Erişim tarihi 15 Ocak 2025, https://ekolojikolektifi.org/wp-content/uploads/2017/11/Iklim_Adaleti_Mucadelesi_Icin_10_Durak_Ethemcan-Turhan-Arif-Cem-G%C3%BCndo%C4%9Fan-Cem-%C4%B0skender-Ayd%C4%B1n-Mustafa-%C3%96zg%C3%BCr-Be-1.pdf Ballester, J., Pascal, M., & Robine, J.M. (2023). The high toll of the 2022 European summer heatwaves. Nature Medicine, 29, 1923–1932. https://doi.org/10.1038/s41591-023-02533-4 Bouzarovski, S. (2014). Energy poverty in the European Union: Landscapes of vulnerability. Wiley Interdisciplinary Reviews: Energy and Environment, 3(3), 276–289. https://doi.org/10.1002/wene.89 Dankelman, I. (2010). Gender and climate change: An introduction. Routledge. EEA (2024). Europe’s changing climate hazards: an index-based interactive EEA report. European Environment Agency. Elevate (2024). Summer Indoor Thermal Conditions and Heat Adaptation in Chicago Residences. Elevate Research Report. https://www.elevatenp.org ECSA (2015). Ten Principles of Citizen Science. European Citizen Science Association. Hansen, J., Sato, M., & Lo, K. (2023). Global warming in the pipeline. Oxford Open Climate Change, 3(1). https://doi.org/10.1093/oxfclm/kgad005 Harlan, S. L., Brazel, A. J., Prashad, L., Stefanov, W. L., & Larsen, L. (2006). Neighborhood microclimates and vulnerability to heat stress. Social Science & Medicine, 63(11), 2847–2863. IPCC (2021). Sixth Assessment Report. Intergovernmental Panel on Climate Change. Irwin, A. (2018). Citizen science comes of age: Bringing science and society closer together. Science, 361(6405), 134. İBB (2023). İstanbul’da Temmuz Ayı Sıcaklık Raporu. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Meteoroloji Müdürlüğü. Kenny, G. P., Yardley, J., Brown, C., Sigal, R. J., Jay, O., & Tschakovsky, M. (2018). Heat stress in older individuals and patients with common chronic diseases. Canadian Medical Association Journal, 190(11), E327–E332. https://doi.org/10.1503/cmaj.170564 Kemp, L., Xu, C., & Depledge, J. (2022). Climate endgame: Exploring catastrophic climate change scenarios. PNAS, 119(34), e2108146119. Khosla, R., Sircar, N., & Dubash, N. K. (2021). Cooling for All: A framework for equitable access. Energy Research & Social Science, 79, 102176. Klepeis, N. E., Nelson, W. C., Ott, W. R., Robinson, J. P., Tsang, A. M., Switzer, P., … & Engelmann, W. H. (2001). The National Human Activity Pattern Survey (NHAPS): a resource for assessing exposure to environmental pollutants. Journal of Exposure Analysis and Environmental Epidemiology, 11(3), 231–252. Klinenberg, E. (2002). Heat Wave: A Social Autopsy of Disaster in Chicago. University of Chicago Press. Kovats, R. S., & Koppe, C. (2005). Heatwaves past and future impacts. In: Integration of Public Health with Adaptation to Climate Change: Lessons Learned and New Directions. WHO Europe. MAD (2023). İklime Uyum ve Enerji Yoksulluğu için Ev İçi Isı Konforu. Mekanda Adalet Derneği. Erişim tarihi 15 Ocak 2025. https://mekandaadalet.org/wp-content/uploads/2024/04/Iklime-Uyum-ve-Enerji-Yoksullugu-icin-Ev-Ici-Isi-Konforu-Mekanda-Adalet-Dernegi.pdf MGM (2021). Türkiye’de Aşırı Hava Olayları 2021 Raporu. Meteoroloji Genel Müdürlüğü. Robine, J.-M., Cheung, S. L. K., Le Roy, S., Van Oyen, H., Griffiths, C., Michel, J. P., & Herrmann, F. R. (2008). Death toll exceeded 70,000 in Europe during the summer of 2003. Comptes Rendus Biologies, 331(2), 171–178. Shirk, J. L., Ballard, H. L., & Wilderman, C. C. (2012). Public participation in scientific research: a framework for deliberate design. Ecology and Society, 17(2), 29. Şahin, Ü. (2019). Türkiye’de iklim değişikliğine uyum politikaları: Mevcut durum ve öneriler. İklim için Kentler Raporu, 43-57. WMO (2025). State of the Global Climate 2024. World Meteorological Organization. WHO (2024). Heat and health. World Health Organization. https://www.who.int/health-topics/heatwaves WHO (2022). Climate change and health. Dünya Sağlık Örgütü. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/climate-change-and-health

Geliş Tarihi / Received Date

  • 15.02.2025

Kabul Tarihi / Accepted Date

  • 20.03.2025