MAKALE ARTICLE

Çevre odaklı literatür ve sivil toplum kuruluşlarının çalışmaları göz önüne alındığında, teknolojik ilerleme ve özel olarak dijitalleşmenin, sonuçları günden güne daha da görünür olan ekolojik krize karşı etkili bir çözüm olabileceği düşünülmektedir. Büyük kapitalist işletmeler ve dijital endüstri, bu tekno-çözümcü anlayışın şekillendirilmesinde ve yaygınlaştırılmasında önemli bir rol oynamaktadır. Oysa, bu bakış açısının ekolojik krizi tanımlamasında ve ona yönelik çözümleri kurgulayış tarzında, teknolojik ilerlemenin ve dijitalleşmenin ekolojik maliyetleri göz ardı edilmektedir. Bu yazıda, dijitalleşmenin ekolojik sonuçları eleştirel bir bakış açısıyla ve tekno-çözümcü ideolojik söylemin karanlıkta bıraktığı yönleriyle birlikte incelenmekte, dijital teknolojiler çevresel sürdürülebilirlikten ziyade sınırsız büyümeyi önceleyen kapitalist üretim çerçevesine yerleştirilmektedir. Yazıda ayrıca teknoloji şirketlerinin, kaynak yoğun üretim süreçlerini meşrulaştırmak amacıyla “yeşil” söylemleri nasıl araçsallaştırdığı ve sömürüye dayalı emek pratiklerini hangi yöntemlerle sürdürdüğü ele alınmaktadır. Bunun yanında, yapay zekâ ve sosyal medya platformlarının veri odaklı işleyişlerinin nasıl ekolojik maliyetler ortaya çıkardığı ve hızla büyüyen veri yığınının, kapitalizmin sınırsız büyüme dürtüsüne benzer bir şekilde, maddi sınırları zorlayan bir aşamaya geldiği hatırlatılmakta, kapitalist büyüme dürtüsüne yönelik politik bir eleştirinin gerekliliği vurgulanmakta ve yapısal dönüşüm olmadan teknolojik çözümlerin ekolojik tehditleri hafifletmekten çok derinleştirme riski taşıdığı savunulmaktadır.   

Environment-focused literature and civil society organizations often frame technological advancement-and more specifically, digitalization-as a potentially effective solution to the ecological crisis, whose consequences are becoming increasingly visible. However, this techno-solutionist approach is predominantly shaped and promoted by corporate capital and the digital industry. It tends to overlook the ecological costs of technological progress and digitalization, both in its definition of the ecological crisis and in its proposed solutions. This article critically addresses the ecological implications of digitalization, revealing aspects obscured by the techno-solutionist ideological discourse. It situates digital technologies within a capitalist mode of production that prioritizes boundless growth, rather than within a framework of environmental sustainability. It also examines how tech companies instrumentalize “green” rhetoric to legitimize resource-intensive production processes and explores the methods through which they perpetuate exploitative labor practices. The article highlights the ecological costs generated by the data-driven operations of artificial intelligence and social media platforms, emphasizing that the rapidly growing accumulation of data is reaching a material threshold reminiscent of capitalism’s insatiable drive for expansion. Ultimately, the article argues for the necessity of a political critique of capitalist growth imperatives, asserting that without structural transformation, technological solutions risk exacerbating rather than mitigating ecological threats.