Yazar
Coşkun CANIVAR
Dr, Bakırköy Belediyesi Tıp Merkezi(ORCID No:0009-0006-3965-0387)

Özet

  • Dijital teknoloji alanındaki gelişmelerin yarattığı dönüşüm tüm üretim süreçlerini etkilediği gibi sağlık hizmet üretiminde de önemli değişimleri gündeme getirmiştir. Dolayısıyla sağlık emek sürecinde dijitalleşmenin etkilerinin nasıl ele alınması gerektiği de önemli bir tartışma konusu haline gelmektedir. Dijitalleşmenin sağlık emek sürecine etkileri kapitalist üretim tarzının tarihsel eğilimleri bağlamında ele alındığında, dönüşümün nedenlerine dair açıklamalar bütünlük kazanır. Dijitalleşmenin sağlık hizmeti olarak ortaya çıkardığı yeni kullanım değerleri, sermaye için yarattığı emek denetim mekanizmaları ve sağlık emekçileri için oluşturduğu mücadele zeminleri bu bütünlük içerisinde değerlendirilmelidir.   

Summary

  • The transformation created by developments in digital technology has affected all production processes and has brought about significant changes in the production of healthcare services. Therefore, how the effects of digitalization in the health labor process should be addressed is also becoming an important topic of discussion. When the effects of digitalization on the health labor process are considered in the context of the historical tendencies of the capitalist mode of production, explanations about the reasons for the transformation gain integrity. The new usage values that digitalization has created as a health service, the labor control mechanisms it has created for capital, and the grounds of struggle it has created for health workers should be evaluated within this integrity. 

Anahtar Sözcükler / Keywords

  • TR: Sağlık emek süreci, dijitalleşme, emek denetimi
    EN: Health labor process, digitalization, labor control

Kaynaklar / References

  • Aldemir, D., Yiğit, E. (2022) Mekân, Dijital Hastane ve Hekimlik Mesleği, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Erişim Tarihi: 5 Şubat 2025, https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2755606 Antep, Z. (2018) Yalın Yönetim Araçlarını Uygulayan Sağlık Kurumlarında Örgütsel Değişim ve İş Performansı İlişkisi: Örgüt Kültürünün Aracılık Rolü, Doktora Tezi, Erişim Tarihi: 19 Ocak 2025, https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ Burawoy, M. (2015) Üretim Siyaseti: Kapitalizm ve Sosyalizmde Fabrika Rejimleri, 1. Baskı, Notabene Yayınları, Ankara. Deloitte. (2024) Global Health Care Sector Outlook, Erişim Tarihi: 24 Ocak 2025, https://www.deloitte.com/tr/tr/Industries/life-sciences-health-care/analysis/global-health-care-outlook.html Günok, M. Z. (2018) Emeğin Prokrustes Yatağı: Sınıf Mücadelesi ve Emek Denetimi, 1. Baskı, Notabene Yayınları, İstanbul. Marx, K. (1979) Grundrisse, 1. Baskı, Birikim Yayınları, İstanbul. Marx, K. (2016) Kapital: Ekonomi Politiğin Eleştirisi Cilt 1, 9. Baskı, Yordam Kitap, İstanbul. Narin, Ö. (2008) Teknolojik Değişim: Türkiye’de Üretim Araçları Üretimi (1996 – 2005), Doktora Tezi, Erişim Tarihi: 10 Ocak 2025, https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp Özdemir, G. Y. (2014) İnatçı Köstebek: Çağrı Merkezlerinde Gençlik, Sınıf ve Direniş, 1. Baskı, Yordam Kitap, İstanbul. Savran, S. (2015) Yalın Üretim ve Esneklik: Taylorizmin En Yüksek Aşaması, Marksizm ve Sınıflar, 2. Baskı, Yordam Kitap, İstanbul. Savran, S. (2022) Marksistler Cilt 1: Teori-Pratik Birliğine Doğru, 1. Baskı, Yordam Kitap, İstanbul Şarman, S. A. (2021) Emek Sürecinde Denetim Ve Direnme: Bankacılık Sektöründe Bir Alan Araştırması, Doktora Tezi, Erişim Tarihi: 10 Şubat 2025, https://nek.istanbul.edu.tr/ekos/TEZ/ET004024.pdf Şeker A. (2016) Yalın Üretim Sisteminde Kanban, Tek Parça Akışı ve U Tipi Yerleştirme Sistemleri, The Journal of Academic Social Science Studies, Erişim Tarihi: 05 Şubat 2025, https://jasstudies.com/?mod=makale_tr_ozet&makale_id=27956 Taylor, F. W. (2005) Bilimsel Yönetimin İlkeleri, Adres Yayınları, Ankara. TTGV web sayfası (2018), Erişim Tarihi: 20 Mayıs 2022, https://ttgv.org.tr/tr/yayinlar/2030-a-dogru-saglik-genel-bir-bakis T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı web sayfası (2018), Erişim Tarihi: 22 Ocak 2025, https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2020/04/SaglikEndustrilerindeDonusumOzelIhtisasKomisyonuRaporu.pdf T.C. Sağlık Bakanlığı web sayfası (2017), Erişim Tarihi: 20 Ocak 2025, https://dijitalhastane.saglik.gov.tr/TR,4971/emram-6-ve-7-seviye-hastanelerimiz.html Zencir, M. (2023) Sağlıkta Dijital Dönüşüm, Praksis Dergisi, Sayı:59, Dipnot Yayınları, Ankara.

Geliş Tarihi / Received Date

  • 24.03.2025

Kabul Tarihi / Accepted Date

  • 25.06.2025